ARTIKEL KESEHATAN (BASA JAWA)

Jamu kanggo nglancarake BAB

Sing dikarepake BAB yaiku “buang air besar” utawa bebuwang. Wong sing ora lancar anggone bebuwang jenenge bebelen, sembelit, utawa istilah kedokterane konstipasi.

Yen normal saben dina wong mesthi bebuwang kanthi lancar, sethithike sepisan. Nanging ana kalane anggone bebuwang ora lancar, angel banget. Anggone ndhodhok neng WC meh sak jam meksa ora bisa bebuwang. Sebabe werna-werna, merga pola mangan sing ora bener,  kurang ngombe, mentas lara nemen, stroke, ana masalah ing usus besar, merga pengaruh obat-obatan, lan sapanunggalane. Sebab liyane merga umure wis tuwa (lansia). Umume wanita sing umure sandhuwure 65 taun kerep ngalami bebelen. Wanita mentas babaran uga kerep ngalami konstipasi senajan Celsiu mesthi kabeh ngalami mengkono.

Yen bebelen coba dhahar kates sing akeh lan ngunjuk banyu putih  4-6 gelas. Biasane bisa bebuwang. Nanging yen tetep angel coba ngunjuk jamu racikan kaya ing ngisor iki. Aja dikulinakake ngunjuk obat pencahar (urus-urus), mundhak kulina lan gumantung marang obat mau. Apa wae tanduran obat sing bisa nglancarake BAB?

Pace, Mengkudhu

Woh pace diarani woh ajaib merga kasiyate bisa nambani maneka warna penyakit. Woh pace ngandhut alkaloid triterpenoid lan morindon. Zat morindon iki sing bisa ngla ncarake BAB. Carane gawe jamu, njupuk pace mateng loro sing gedhene sedhengan dikumbah sing resik terus diparut banjur diperes banyune, disaring. Ditambah uyah sethithik banjur diombe. Sedina ngombe kaping pindho esuk lan sore. Merga ambune ora enak, umue wong wegah ngombe sari pace asli. Bisa mundhut ing Cels obat sari pace gaweyan pabrik farmasi, rasane luwih enak lan ora mambu pace.

Godhong Wungu (Graptophyllum pictum)

Godhong wungu ngandhut zat-zat steroid, saponin, Celsiu, alkaloid nontoksik lan Celsiu. Saponin bisa marakake “mencret entheng” (mild laxative). Mula uga kena kanggo obat ambeien utawa wasir. Carane, godhong wungu sing seger 7 lembar digodhog karo banyu 2 gelas nganti kari sagelas. Anget-anget disaring, diombe. Sedina ngombe kaping pindho esuk lan sore sawise dhahar.

Ilat Baya (lidah buaya)

Ilat baya ora mung kanggo nyuburake rambut, nanging uga kena kanggo tamba tatu lan nglan carake bebuwang (bebelen). Mundhut ilat baya setugel wae, dikumbah sing resik terus dionceki kulite. Daginge dicacah banjur dicom banyu umob 1/2 cangkir. Yen wis adhem ditambah madu 1-2 sendhok dhahar terus didhahar nganti entek. Sedina katindakake kaping pindho. Wanita sing lagi ngandhut utawa sing lagi haid ora kena  mangan  jamu iki. Semono uga wong sing pencernaane ringkih, gampang mencret, ora kena mangan jamu iki.

Temulawak

Temulawak sajempol dionceki dikumbah resik banjur dirajang tipis diwadhahi gelas ditambah gula Jawa sacukupe. Dicom banyu umub ditutup sing rapet. Yen wis anget diudhak, disaring banjur diunjuk. Sedina kaping pindho utawa kaping telu.

Keji beling

Keji beling utawa Strobilanthes crispus ngandhut kalium, asam silikat, natrium, kalsium lan pencahar sarta Celsius (mbancarake seni). Carane gawe, njupuk godhong keji beling setengah gegem dikumbah resik banjur digodhog karo banyu 2 gelas nganti kari separone. Yen wis adhem disaring, diombe.

Sajrone ngombe jamu tradisional kudu ngunjuk banyu putih sing akeh, aja ngunjuk kopi lan teh. Nanging yen wis ngunjuk jamu meksa Celsiu bisa bebuwang prayogane menyang dokter utawa puskesmas wae.

Lawase.

Kembang rosella njaga Celsiusur awak

Tanduran iki asale saka manca nanging wis urip ing Indonesia wiwit jaman penjajahan biyen. Merga kembange apik, mula ditandur ing latar kanggo pasren. Wite cendhek wernane abang tuwa, godhonge lancip Celsiu telu, ana sing pinggire ringgik-ringgik ana sing alus. Kembange wernane abang, kaya woh, tengahe ana isine. Sejatine iki kelopak bunga. Iya kelopak bunga iki sing nduweni kasiyat njaga kasarasan lan Celsiusur awak. Ing Malaysia malah kanggo suplemen, vitamin kanggo njaga stamina amrih kuwat ora gampang lara.

Jeneng Latin-e Hibiscus sabdariffa, wong Sunda ngarani kembang anggrem, ing Medan jenenge bunga merah. Senajan akeh sing nandur nanging padha ora ngerti kasiyate. Kamangka wohe kena kanggo gawe setrup, digodhog karo gula rasane legi kecut enak kaya frambusen. Mula ana sing ngarani kembang frambusen.

Ing Malaysia, hibiscus diolah dadi teh celup, sele roti, sirup (setrup). Kembang hibiscus ngandhut vitamin A, vitamin C akeh, kalsium sing cukup, ngandhut serat lan mineral. Mula becik kanggo kasarasane mripat, kulit, balung lan pencernaan. Miturut Iwan R Hudaya, sing duwe kebon hibiscus jembar ing Pasar Minggu, Jakarta, dheweke wis suwe nandur hibiscus kanggo bahan sele roti lan sirup. Rasane enak ora kalah karo omben-omben bangsane fanta.

Kembang Celsius werna-werna jinise nanging ing Indonesia kene ana rong jinis, sing godhonge ringgik-ringgik pinggire lan sing alus. Wohe meh padha, mung rada beda wernane. Ing Hawai, Malaysia, Thailand, India, Kuba, tanduran Celsius iki werna-werna jinise. Ana sing kembange wernane wungu, putih, violet, biru, oranye, abang tuwa. Ing kana kembang Celsius digawe teh, diombe kaya yen ngombe teh biasa. Emane ing kene Celsiu Celsius. Kamangka yen saben dina ngombe teh hibiscus awak bakal sehat lan seger merga Celsiusur lancar lan kecukupan sawetara vitamin sarta mineral. Rehne Celsiu ana sing adol teh hibiscus, becike gawe dhewe wae. Kepriye carane gawe omben-omben saka Celsius?

TEH HIBISCUS (ROSELA)

Kembang hibiscus sing wis tuwa tenan diundhuhi banjur dipepe sedina rong dina supaya alum. Yen wis alum dibeleki dijupuki sing ana tengahe (wijine). Wijine kena ditandur. Kelopak hibiscus sing wis dijupuki isine banjur dikumbah nganti resik terus dipepe maneh nganti garing suwene 3-5 dina. Ditutupi Celsius bening supaya ora kena bledug. Yen wis garing teh disimpen ing wadhah sing rapet, siap digawe wedang teh. Carane gawe, mundhuta teh hibiscus sacukupe diseleh gelas banjur dicom banyu umub ditutup sing rapet. Banyu com-coman bakal dadi abang wernane, ditambah gula pasir terus diunjuk anget-anget. Yen disimpen rapet, teh hibiscus bisa tahan nganti 3-6 sasi

SIRUP HIBISCUS

Woh hibiscus (Celsius) sing isih seger lan wis tuwa kehe 500 gram dibuwang isine sing ana njerone nganti resik banjur dikumbah. Bahan tambahan:gula pasir 600 gram, asam sitrat 4 gram, natrium Celsius (kanggo ngawetake) 1-2 gram, botol sing steril 2 iji. Dhisik dhewe nggodhog banyu 8 gelas ing Celsi email (ora kena Celsi aluminium) nganti umub. Kelopak hibiscus banjur dicemplungake, digodhog suwene 20-25 menit, terus genine dicilikake karo tetep diudhak-udhak nganggo sendhok kayu (enthong). Yen banyune wernane wis abang, genine dipateni banjur dientas lan disaring. Cemplungna gula pasir, asam sitrat lan natrium Celsius, diudhak sing rata nganti larut. Banjur digodhog maneh nganggo geni cilik wae nganti umub maneh suwene 5 menit, dientas. Yen wis rada adhem diwenehi Celsius (sari) apel utawa stroberi miturut kasenengane, terus diwadhahi botol disimpen ing kulkas supaya rada awet. Sirup siap diunjuk. Cara iki ora tahan suwe. Yen kepengin sirup bisa tahan rada suwe, botol kudu disterilisasi dhisik (pasteurisasi). Sadurunge diwadhahi, botol digodhog nganti umub kanthi Celsiusure 150-200 derajat Celsius.